YAÞ ÇAYDA REKOLTE DÜÞÜK OLACAK Bu yýl rekolte kaybý ile randýman kaybý birleþtirildiðinde geçen yýla göre yüzde 20 civarýnda bir ürün kaybý olacaðý tahmin ediliyor.
07 Ekim 2011 Cuma
Rize Ticaret Borsasý (RTB) Yönetim Kurulu Baþkaný Mehmet Erdoðan, yaptýðý
açýklamada, bu yýl 20 Mayýs'ta baþlayan yaþ çay alým kampanyasýnda ÇAYKUR ve
özel sektörün birinci ve ikinci sürgün kampanyasýnda toplam 880 bin ton
civarýnda yaþ çay alýmý gerçekleþtirdiðini belirtti.
Geçen yýl birinci sürgünde 400 bin tonun altýnda hasat yapýldýðýný, böylece bu
yýl birinci sürgünde rekoltenin yüzde 15 civarýnda arttýðýný ifade eden Erdoðan,
geçen yýl ikinci sürgünde ise hemen hemen bu yýlki kadar yaþ çay hasadý
yapýldýðýný söyledi.
Sona yaklaþýlan üçüncü sürgün döneminde ise geçen yýla oranla yüzde 15'in
üzerinde rekolte kaybý olacaðýný tahmin ettiklerini dile getiren Erdoðan, "Sezon
toplamýnda ise rekoltenin geçen yýla göre yüzde 10 civarýnda azalacaðýný tahmin
ediyorum. Geçen yýl randýman 19,5 civarýnda idi. Bu yýl ise randýman 17
civarýnda gerçekleþiyor. Bu da kuru çay rekoltesinin yüzde 12,5 civarýnda düþük
olmasý anlamýna geliyor. Rekolte kaybý ile randýman kaybýný birleþtirdiðimizde
bu yýl geçen yýla göre yüzde 20 civarýnda bir ürün kaybýmýz olacaðýný sanýyorum"
dedi.
Geçen yýl 240 bin ton civarýnda kuru çay üretildiðini, bu yýl ise en fazla 210
bin ton kuru çay üretilebileceðini vurgulayan Erdoðan, "Yani ürettiðimiz çay
iç pazarýmýza yetmeyecek. Bu da ününün deðerleneceði anlamýna gelir. Sanýyorum
gelecek yýl yaþ çay ve kuru çay, kalite ve para olarak bu yýldan daha fazla
deðerlerde olacak" diye konuþtu.
Verim kaybýnýn nedenlerinin hava þartlarý, kullanýlan gübre, çayýn hasat ve
iþleme teknolojisi gibi nedenler olduðunu anlatan Erdoðan, þunlarý söyledi: "Bunlarýn
hepsi birleþtirildiðinde randýmaný etkiler. Ýþleme teknolojisi olarak dünyada en
üst seviyedeyiz. Yaþ çayýn tarladaki doðallýðý açýsýndan da en öndeyiz, ama yaþ
çayý biçerken, taþýrken, yani davranýþta sýnýfta kalýyoruz. Bu durum sektörün
karlýlýðýný da aþaðýya çekiyor. Yaþ çay, birinci sürgündeki ilk 25 günde ÇAYKUR
ve özel sektör tarafýndan yoðun olarak alýndý. Ancak bu yoðunluk nedeniyle yaþ
çayýn bir bölümü tarlada yandý. Kimi fabrikalarda da çok fazla çay olduðu için
yeterli olarak iþlenemedi. Ýþlemedeki bu hatalardan dolayý da ancak orta kalite
yakalanabildi. Son sürgünde ise yaþ çay bölgede kademeli olarak geldi. Bunun
sonucunda da fabrikalarda da yaþ çay rahat bir þekilde iþlenebildi."
En kaliteli çayýn genellikle ilk sürgünde üretildiðini vurgulayan Erdoðan, "Ancak
bu yýl yaþanan yoðunluktan dolayý birinci sürgünün kalitesi biraz düþtü. Son
sürgünde ise fabrikalar yaþ çayý rahat bir þekilde iþliyor. Bu nedenle birinci
sürgün ile üçüncü sürgünün kalitesi birbirine yakýn olacaktýr. Bu yýl üçüncü
sürgündeki çayýn kalitesi geçen yýllara göre deðerlendirildiðinde çok daha
kaliteli olacak'' diye konuþtu.
Mehmet Erdoðan, üreticiden kaliteli ürün istenebilmesi için alýnterinin
karþýlýðýnýn verilmesi gerektiðini dile getirerek, þunlarý kaydetti: "Bu
bakýmdan baktýðýmýzda ÇAYKUR, kaliteli çay istemekte sonuna kadar haklý. Özel
sektör bu konuda biraz sýnýfta kaldý. Elbette ki hiçbir özel sektör firmasý
vatandaþýn parasýný geciktirmek istemez. Ama alacaklarýný alamamasý gibi
nedenlerden dolayý ödemesini de yapamaz duruma geliyor. Üreticiye borcunu
ödeyemeyince de özel sektörün vatandaþ nezdinde kredisi düþük oluyor. Ancak
sektörün geleceði ve kaliteli çay üretilmesi için bir düzenleme yapýlmasý
gerekiyor. ÇAYKUR kalite konusunda sýký kurallar uyguladýðý zaman üretici
'nasýlsa özel sektöre veririm' diye düþünüyor. Bu ikilemi ortadan kaldýrmak
lazým. Çünkü bu durum sektörün tamamýna zarar veriyor. Bu nedenle gelecek yýl
ÇAYKUR ile birlikte iyi bir veri çalýþmasý yapacaðýz. Tarladan mutlaka kaliteli
yaþ çay alýnmasý için çok sýký disiplin uygulanmasý lazým. Bugün alýnan yaþ
çaydan ne özel sektör, ne de ÇAYKUR memnun. Vatandaþ bile memnun deðil. Bunlarý
ortadan kaldýrýp bu çalýþmayý mutlaka yapmamýz gerekiyor. Ayný zamanda özel
sektörün ve ÇAYKUR'un rahatlýkla ödeme yapabileceði dönemlerin düzenlenmesi
lazým.''
Erdoðan, bölge genelinde 214 özel sektör yaþ çay fabrikasý bulunduðunu, ancak bu
yýl bunlardan 120 civarýndaki bölümünün yaþ çay alýmý yaptýðýný sözlerine
ekledi.
Anahtar Kelimeler :
Yaþ çayda rekolte kaybý
,
Rize Ticaret Borsasý
,
Yönetim Kurulu Baþkaný
,
Mehmet Erdoðan
|